Nghị quyết 26-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Ðảng khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, trong đó có Chương trình xây dựng nông thôn mới, là một chủ trương đúng đắn, phù hợp với lòng dân, được nhân dân cả nước đồng tình và hưởng ứng tích cực. Trong gần 04 năm qua, các cấp ủy, chính quyền địa phương, cả hệ thống chính trị và đông đảo nhân dân đã chung sức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và đạt được nhiều kết quả quan trọng, trong đó sản xuất phát triển, đời sống của nông dân được cải thiện và nâng cao. Tuy nhiên một số địa phương còn có tình trạng nóng vội, chạy theo thành tích, huy động đóng góp của dân còn tùy tiện, quá mức, nhất là đối với các hộ nghèo, khó khăn, gia đình chính sách, gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Ðể thực hiện nghiêm túc, Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 15 tháng 7 năm 2014 về việc tăng cường chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, yêu cầu Trưởng Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung thực hiện một số việc sau đây:

1. Cần tiếp tục quán triệt sâu sắc tầm quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đây là giải pháp quan trọng thực hiện Nghị quyết  Trung  ương 7, khóa X về nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Do vậy, người đứng đầu cấp ủy và chính quyền các cấp phải trực tiếp chỉ đạo và chịu trách nhiệm việc triển khai thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới.

2. Việc xây dựng Ðề án xây dựng nông thôn mới cấp xã, phải căn cứ vào khả năng nguồn vốn của ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, các nguồn huy động và khả năng đóng góp của doanh nghiệp, người dân để xác định lộ trình xây dựng nông thôn mới phù hợp, không nóng vội chạy theo thành tích. Việc huy động đóng góp phải tùy thuộc vào khả năng, hoàn cảnh cụ thể của từng vùng, từng địa phương, không quy định cứng nhắc tỷ lệ chi của Nhà nước và đóng góp của nhân dân. Việc huy động đóng góp của người dân phải được bàn bạc dân chủ và được sự đồng tình của người dân. Tuyệt đối không được yêu cầu dân đóng góp bắt buộc và huy động quá sức dân; không được yêu cầu những hộ dân nghèo, người già, người tàn tật không nơi nương tựa, hộ khó khăn, gia đình chính sách phải đóng góp. Ðồng thời, phải tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu và tự nguyện tham gia.

3. Về việc phân bổ vốn ngân sách Trung ương và địa phương, vốn trái phiếu Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương lập kế hoạch trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định, phải chú ý ưu tiên cho các xã khó khăn, đặc biệt khó khăn, tránh việc phân bổ bình quân hoặc chỉ phân bổ vốn cho các xã điểm.

4. Ðối với các công trình quy mô nhỏ, kỹ thuật đơn giản thì giao cho cộng đồng dân cư tại xã thực hiện dưới sự hỗ trợ, hướng dẫn của xã theo Quyết định số 498/QÐ-TTg ngày 21 tháng 03 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ. Các dự án xây dựng hạ tầng của xã do các chủ đầu tư thực hiện, cần có sự giám sát của nhân dân thông qua các hội đoàn thể của xã.

5. Xây dựng nông thôn mới phải chú trọng đến công tác giảm nghèo, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; gắn với phát triển sản xuất, tăng thu nhập cho người dân; tuyệt đối không để tình trạng xây dựng nông thôn mới làm tăng gánh nặng, tăng nghèo cho người dân; chú trọng hướng dẫn, tổ chức, hỗ trợ người dân thực hiện các nội dung về phát triển y tế, văn hóa, xã hội, tạo cảnh quan môi trường nông thôn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, từng bước đẩy lùi tệ nạn xã hội, đảm bảo sự bình yên cho cuộc sống của người dân nông thôn.

6. Ðề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong xây dựng nông thôn mới. Nơi nào, cấp nào để xảy ra tình trạng huy động quá sức dân, gây khó khăn trong việc xác nhận và giải quyết quyền lợi chính đáng của nhân dân theo chế độ chính sách của Ðảng và Nhà nước... thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm và phải được kiểm điểm để xử lý kỷ luật nghiêm khắc.

Yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ việc thực hiện những nội dung trên.