Một cặp vệ tinh của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) vừa ghi dấu mốc khi tạo ra hiện tượng nhật thực nhân tạo đầu tiên trong không gian, giúp các nhà khoa học quan sát vành nhật hoa suốt nhiều giờ. Hình ảnh đầu tiên được công bố tại Triển lãm Hàng không Paris ngày 17/6.

Mang tên Proba-3, nhiệm vụ trị giá 210 triệu USD (181 triệu Euro) được phóng vào cuối năm ngoái, hiện đang trong giai đoạn kiểm tra. Từ tháng 3 năm nay, hai vệ tinh bắt đầu tạo các hiện tượng nhật thực mô phỏng khi bay cách Trái Đất hàng chục nghìn kilomet.

Hai vệ tinh bay cách nhau đúng 150 mét. Một vệ tinh có chức năng che chắn ánh sáng Mặt Trời, giống như Mặt Trăng trong nhật thực tự nhiên, trong khi vệ tinh còn lại hướng kính viễn vọng vào vành nhật hoa - lớp ngoài cùng của khí quyển Mặt Trời, thường xuất hiện như một vầng hào quang.

Đây là một nhiệm vụ đòi hỏi độ chính xác cực cao, khi cả hai thiết bị chỉ lớn khoảng 1,5 mét và phải duy trì khoảng cách chính xác tới từng milimet. Việc định vị được thực hiện hoàn toàn tự động, kết hợp hệ thống định vị GPS, thiết bị theo dõi sao, tia laser và liên lạc vô tuyến.

Hình ảnh vành nhật hoa của Mặt Trời được chụp bởi cặp vệ tinh Proba-3. (Ảnh: AP) 

Cho đến nay, Proba-3 đã tạo ra 10 lần nhật thực toàn phần thành công. Một trong số đó kéo dài tới 5 giờ đồng hồ, theo nhà khoa học Andrei Zhukov thuộc Đài quan sát Hoàng gia Bỉ. Ông cho biết nhóm nghiên cứu đặt mục tiêu kéo dài thời gian quan sát lên 6 giờ cho mỗi phiên khi giai đoạn chính thức bắt đầu từ tháng 7 tới.

Ông Zhukov cho biết kết quả ban đầu đã vượt mong đợi, khi hình ảnh vành nhật hoa thu được rõ nét mà không cần xử lý kỹ thuật số đặc biệt. Dự kiến, cặp vệ tinh sẽ tạo ra trung bình hai nhật thực mô phỏng mỗi tuần, với tổng cộng khoảng 200 lần trong suốt hai năm hoạt động, mang lại hơn 1.000 giờ quan sát liên tục.

Trên thực tế, nhật thực toàn phần tự nhiên chỉ diễn ra trung bình mỗi 18 tháng một lần, và thời gian quan sát thường chỉ kéo dài vài phút. Vì vậy, việc tạo ra thời gian quan sát dài hàng giờ là một bước đột phá.

Điểm khác biệt của Proba-3 là hai chức năng che nắng và quan sát không nằm trên cùng một vệ tinh như các nhiệm vụ trước đây của ESA hay NASA. Khoảng cách giữa hai vệ tinh giúp các nhà khoa học có cái nhìn rõ hơn vào vùng vành nhật hoa sát bề mặt Mặt Trời.

"Chúng tôi rất hài lòng với chất lượng hình ảnh thu được, và điều này có được là nhờ khả năng bay theo đội hình với độ chính xác chưa từng có", ông Damien Galano, quản lý dự án tại ESA chia sẻ tại Triển lãm Hàng không Paris.

Theo: vtv.vn