Cơ hội vàng cho nông sản, sản phẩm OCOP 

TMĐT tại Thái Bình đang có bước chuyển mình mạnh mẽ. Toàn tỉnh hiện có khoảng 1.000 doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh tham gia các sàn TMĐT, trong đó gần 100 sản phẩm OCOP đã được đưa lên các nền tảng như Postmart, Voso, Shopee... Một số ngành hàng ghi nhận tăng trưởng mạnh là nông sản, thực phẩm, hàng thủ công mỹ nghệ và sản phẩm chăm sóc sức khỏe. Sở Công Thương đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ năng số và bán hàng online cho hàng nghìn lượt người dân, doanh nghiệp. Năm 2024, giao dịch thanh toán hàng hóa trên các nền tảng TMĐT trên địa bàn tỉnh đạt khoảng 3.000 tỷ đồng. 

Không khó để tìm thấy những mô hình HTX, doanh nghiệp trong tỉnh ứng dụng thành công TMĐT để phát triển. Tiêu biểu như HTX Nam dược Hoàng Lương (Tiền Hải), Công ty TNHH Vườn sen Vũ Toàn (Vũ Thư), HTX Nông dược Mộc An Nhiên (Hưng Hà)... Tất cả có một điểm chung đó là khởi nghiệp từ một cơ sở sản xuất nhỏ nhưng đã chủ động ứng dụng công nghệ, xây dựng thương hiệu và phân phối sản phẩm qua các kênh TMĐT. Bà Vũ Thị Trang, Chủ nhiệm HTX Nông dược Mộc An Nhiên cho biết: Từ khi bán hàng online, sản phẩm của HTX đã tiếp cận rộng rãi người tiêu dùng cả nước. Có thời điểm, doanh thu từ kênh online chiếm tới 80% tổng doanh thu. Việc mở rộng thị trường qua TMĐT không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà còn góp phần giải quyết việc làm, mở rộng vùng nguyên liệu, từng bước hình thành chuỗi giá trị bền vững, giúp HTX phát triển mạnh mẽ thời gian qua. 

Những lỗ hổng dẫn tới nguy cơ “vàng thau lẫn lộn” 

Bên cạnh những kết quả tích cực, TMĐT cũng đang bộc lộ không ít bất cập. Nổi cộm là tình trạng kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, lợi dụng sàn TMĐT để trục lợi hoặc trốn thuế. Là cơ quan mũi nhọn trong chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, năm 2024 và 4 tháng đầu năm 2025, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh đã kiểm tra, phát hiện và xử lý 33 vụ vi phạm pháp luật về hoạt động kinh doanh trên các nền tảng TMĐT. Ngoài xử phạt hành chính nộp ngân sách nhà nước gần 500 triệu đồng, lực lượng chức năng còn tịch thu nhiều hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không bảo đảm chất lượng, có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu với tổng trị giá gần 300 triệu đồng.

Ông Nguyễn Thái Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết: Ngoài vi phạm liên quan đến kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng sản phẩm, thời gian qua chúng tôi kiểm tra và phát hiện nhiều đối tượng kinh doanh nhưng không đăng ký, không thông báo website TMĐT với cơ quan chức năng. TMĐT phát triển nhanh mang lại cơ hội kinh doanh, mua sắm cho người dân, doanh nghiệp, góp phần tăng trưởng kinh tế nhưng cũng đặt ra không ít thách thức trong công tác quản lý, đặc biệt là việc kiểm soát chất lượng hàng hóa và hành vi vi phạm pháp luật. Thời gian tới chúng tôi sẽ tăng cường phối hợp với các ngành chức năng, ứng dụng công nghệ để giám sát giao dịch trên các sàn, nền tảng TMĐT, xử lý nghiêm các hành vi gian lận, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. 

Thương mại điện tử giúp Công ty TNHH Lotekfarm Việt Nam phát triển thị trường nhanh chóng, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho người lao động. 

Để thương mại điện tử phát triển lành mạnh

Hiện nay đã có luật và một số nghị định quy định về công tác quản lý hoạt động TMĐT. Bộ Công Thương có Thông tư số 47/2014/TT-BCT và Thông tư số 59/2015/TT-BCT quy định về quản lý website TMĐT, quản lý hoạt động TMĐT qua ứng dụng trên thiết bị di động nhằm bảo đảm quyền lợi người tiêu dùng và an toàn thông tin trong giao dịch TMĐT. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cho rằng giữa pháp luật và thực tế có một khoảng “hở” cần sớm được khắc phục. Ông Đỗ Văn Vẻ, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh cho rằng: Việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, nhất là các quy định về quản lý sàn giao dịch, kiểm soát hàng hóa, thuế và bảo vệ người tiêu dùng là rất cần thiết. Hệ thống pháp luật đầy đủ, chặt chẽ tạo thuận lợi cho các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi gian lận, vi phạm quy định về TMĐT, góp phần tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh công bằng.  

Thực tế cho thấy không ít doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh còn thiếu kỹ năng quản trị bán hàng online, quảng bá thương hiệu và chăm sóc khách hàng trên môi trường số. Để giúp người dân, doanh nghiệp phát huy hiệu quả TMĐT và tránh xảy ra vi phạm, việc nâng cao năng lực số và chuyển đổi nhận thức cho các đối tượng này rất quan trọng. Cụ thể, cần tăng cường các chương trình đào tạo, tập huấn kỹ năng số, đồng thời nâng cao nhận thức về lợi ích và trách nhiệm khi tham gia TMĐT, nhất là tại khu vực nông thôn. Chính quyền các cấp cần ban hành kế hoạch phát triển TMĐT gắn với chuyển đổi số, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, tư vấn pháp lý, kết nối sàn TMĐT uy tín. Song song với đó, cần hình thành hệ sinh thái TMĐT địa phương, liên kết chặt chẽ giữa nông dân - HTX - doanh nghiệp - sàn TMĐT để bảo đảm chất lượng và thương hiệu bền vững. Bà Tô Thị Hương Lan, Phó Giám đốc Sở Công Thương cho biết: TMĐT là một trong những giải pháp quan trọng thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa, nhất là nông sản và sản phẩm OCOP của người dân, doanh nghiệp. Sở Công Thương sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp thông qua các chương trình hỗ trợ xúc tiến thương mại, đào tạo kỹ năng số, kết nối với các sàn TMĐT lớn, góp phần đưa sản phẩm Thái Bình vươn xa hơn trên thị trường trong và ngoài nước. 

Dự báo TMĐT sẽ còn tiếp tục bùng nổ trong thời gian tới, mở ra cơ hội lớn để tỉnh đẩy mạnh chuyển đổi số, nâng tầm giá trị sản phẩm địa phương, hội nhập sâu vào kinh tế quốc gia và quốc tế. Song, để TMĐT phát triển bền vững, cần sự đồng hành của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân trong việc xây dựng môi trường kinh doanh số minh bạch, hiện đại, niềm tin và chất lượng là những yếu tố phải được đặt lên hàng đầu. 

Khắc Duẩn