Chiến thắng áp đảo của ông Mark Carney trong cuộc đua giành vị trí người đứng đầu đảng Tự do cầm quyền không nằm ngoài dự đoán. Vị cựu Thống đốc Ngân hàng Canada, 59 tuổi, đã nhận được khoảng 86% số phiếu bầu, bỏ xa người đứng vị trí thứ hai chỉ nhận được 8% số phiếu bầu. 

Tân Thủ tướng Canada được giới truyền thông đánh giá là một “ngôi sao” trong lĩnh vực tài chính với nhiều thành tựu nổi bật, như góp phần xử lý các tác động từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 tới Canada và hỗ trợ nước Anh khi Anh rời Liên minh châu Âu (EU). Giáo sư Grace Skogstad tại Đại học Toronto, Canada nhận định, ông Mark Carney là một nhà kinh tế có tiếng tăm trên trường quốc tế và hiện tại, người dân Canada thật sự mong muốn một nhà lãnh đạo có năng lực.

Kinh nghiệm quản lý tài chính dày dạn cùng sự am hiểu sâu sắc về nền kinh tế toàn cầu, nhất là châu Âu, là yếu tố quan trọng giúp ông Mark Carney được tin tưởng bầu làm lãnh đạo đảng Tự do cầm quyền và trở thành Thủ tướng thứ 24 của Canada, trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang gia tăng áp lực thương mại lên Canada.

Phát biểu sau khi giành chiến thắng, ông Carney tuyên bố sẽ duy trì các mức thuế quan đáp trả Mỹ và sử dụng số tiền thu được từ các mức thuế này để hỗ trợ người lao động Canada; cam kết nỗ lực xây dựng một nền kinh tế vững mạnh hơn và tạo ra các mối quan hệ thương mại mới với các đối tác đáng tin cậy.

Mối quan hệ giữa Mỹ và Canada đang ở mức thấp đáng báo động với những đòn “ăn miếng trả miếng” liên quan việc áp thuế. Mọi chuyện bắt đầu khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp mức thuế 25% đối với mặt hàng thép, nhôm từ Canada. 

Trong một động thái đáp trả cứng rắn, Canada đệ đơn khiếu nại lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), yêu cầu tham vấn về động thái áp thuế của Mỹ, đồng thời đánh thuế đối với số hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ trị giá khoảng 20,6 tỷ USD, từ đó đẩy cuộc chiến thuế quan giữa Washington và Ottawa lên một nấc thang căng thẳng mới. Chưa kể, ông Trump nhiều lần tuyên bố muốn Canada trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ, điều mà các quan chức Canada coi là một mối đe dọa nghiêm trọng với chủ quyền quốc gia.

Tuy có nhiều kinh nghiệm quý báu trong xử lý, ứng phó các cuộc khủng hoảng tài chính, thương mại, tân Thủ tướng Canada lại là người ít có kinh nghiệm trên chính trường. Có ý kiến cho rằng, việc chèo lái đất nước Canada đang gặp nhiều vấn đề về kinh tế, ngoại giao và chính trị nội bộ sẽ là nhiệm vụ rất khó khăn với ông Mark Carney.

Bên cạnh sóng gió trong quan hệ với nước láng giềng Mỹ, Canada đang vướng phải căng thẳng ngoại giao kéo dài với Ấn Độ do các cáo buộc về sự can thiệp của Ấn Độ vào chính trị Canada và tranh cãi liên quan phong trào ly khai Khalistan. Quan hệ Canada-Ấn Độ đã chứng kiến sự rạn nứt đáng kể dưới thời cựu Thủ tướng Justin Trudeau.

Một thách thức khác là tân Thủ tướng Canada và đảng Tự do phải nỗ lực chứng minh năng lực điều hành đất nước để vượt qua cuộc bầu cử liên bang dự kiến được tổ chức vào tháng 10 tới. Điều này đặc biệt khó khăn khi tỷ lệ ủng hộ đảng Tự do đang suy giảm, trong khi đảng Bảo thủ đối lập trỗi dậy mạnh mẽ khi tận dụng triệt để tâm lý bất mãn của cử tri trước những khó khăn về kinh tế.

Ngay sau khi ra mắt đội ngũ nội các mới, Thủ tướng Carney bắt tay vào giải quyết các vấn đề kinh tế, đối ngoại, trong đó có chuyến công du Paris và Luân Đôn vào tuần tới để hội đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer về cuộc chiến thương mại với Mỹ. Dù đối mặt nhiều áp lực, ông Carney cam kết sẽ nỗ lực xây dựng một đất nước tốt đẹp hơn và kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền lợi của Canada, đáp ứng mong mỏi của người dân.

Theo Nhân Dân