Với chủ đề “Bảo đảm các giải pháp bền vững cho tình trạng di cư ở Somalia”, Hội nghị Di cư thường niên quy tụ các đại diện từ chính phủ các nước, các cơ quan khu vực, Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế để tìm lời giải cho bài toán di cư hóc búa ở Somalia. Tại hội nghị, Đại sứ Somalia tại Kenya Jabril Ibrahim Abdulle nhấn mạnh nhu cầu về hòa bình lâu dài, phát triển kinh tế-xã hội và hợp tác xuyên biên giới để ngăn chặn tình trạng di cư bất hợp pháp và di dời trong nước đang bùng phát và diễn biến phức tạp ở Somalia. Ông Abdulle nêu rõ, các giải pháp bền vững cần vượt ra ngoài khuôn khổ các phản ứng khẩn cấp và phải do người Somalia đứng đầu và được khu vực hỗ trợ.

Trong khi đó, ông Mohamed Omar, chuyên gia về di dời do thiên tai tại Trung tâm Dự báo và ứng dụng khí hậu của Cơ quan Liên chính phủ về phát triển khu vực Đông Phi (IGAD) nhấn mạnh một nguyên nhân của tình trạng di cư gia tăng hiện nay ở Somalia là do biến đổi khí hậu, điển hình là lũ lụt, hạn hán và sa mạc hóa. 

Ông Omar cho rằng, việc lập kế hoạch dựa trên các hệ thống cảnh báo sớm có thể giúp cộng đồng giảm thiểu những tác động do tình trạng di cư bất hợp pháp. Bà Bisharo Ali Hussein, quan chức về phát triển chính sách và quản lý di cư tại Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) lưu ý rằng những người di cư hợp pháp có lợi vì họ có quyền chuyển tiền về nước và chuyển giao công nghệ. Bà Hussein nhấn mạnh IOM cam kết hỗ trợ Somalia thực hiện các chính sách di cư toàn diện, hiệu quả.

Một nguyên nhân khiến tình hình di cư bất hợp pháp ở Somalia vượt tầm kiểm soát là khủng hoảng lương thực, với hơn 4,6 triệu trên tổng số 18,2 triệu dân của quốc gia Đông Phi đang trong tình trạng đói nghèo. 18 khu vực của Somalia đang chứng kiến sự gia tăng về số lượng người phải đối mặt tình trạng khủng hoảng lương thực. 

Báo cáo Phân loại giai đoạn an ninh lương thực tích hợp (IPC) mới nhất cho thấy, hơn 4,6 triệu người ở Somalia có nguy cơ rơi vào tình trạng mất an ninh lương thực cấp tính (Giai đoạn IPC 3 trở lên) trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 6/2025, trong đó khoảng 784.000 người thuộc Giai đoạn 4 (khẩn cấp) và gần 3,8 triệu người thuộc Giai đoạn 3 (khủng hoảng). 

Con số này cao hơn ước tính trước đó vào tháng 1, vốn dự báo khoảng 4,4 triệu người sẽ đối mặt tình trạng tương tự. Số trẻ em suy dinh dưỡng cấp tính trong năm 2025 cũng được dự báo tăng từ 1,7 triệu lên 1,8 triệu em.

Theo báo cáo, các nguyên nhân chính khiến tình hình an ninh lương thực tại Somalia xấu đi gồm lượng mưa mùa giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6 dự kiến dưới mức trung bình, giá lương thực cao, xung đột và bất ổn kéo dài, cũng như lũ lụt cục bộ. 

Theo ước tính của Tổ chức Di cư quốc tế và Hội đồng Tị nạn Đan Mạch, số người phải di dời trong nước ở Somalia sẽ tăng thêm hơn 230.000 người từ tháng 4 đến tháng 6, chủ yếu do xung đột và hạn hán. Việc cắt giảm viện trợ nhân đạo sẽ khiến khả năng hỗ trợ lương thực và tiền mặt cho người dân bị hạn chế, khiến cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Somalia thêm trầm trọng.

Trước bài toán khó tìm lời giải trong một sớm một chiều ở Somalia, tân Chủ tịch Ủy ban Liên minh châu Phi (AU) Mahmoud Ali Youssouf vừa có chuyến thăm đầu tiên tới quốc gia Đông Phi kể từ khi nhậm chức.

Ông Youssouf bày tỏ thất vọng về nguồn tài chính dành cho Phái bộ hỗ trợ và ổn định của Ủy ban Liên minh châu Phi tại Somalia luôn trong tình trạng “thiếu trước, hụt sau”; kêu gọi cộng đồng quốc tế tài trợ cho các nỗ lực ổn định tại Somalia. 

Ngày 21/4, Tổ chức Di cư quốc tế đã khánh thành Trung tâm Ứng phó di cư tại Somaliland, vùng lãnh thổ phía bắc Somalia, nhằm cung cấp các dịch vụ bảo vệ thiết yếu và hỗ trợ người di cư trong khu vực. Các dịch vụ được cung cấp tại trung tâm bao gồm nơi trú ẩn khẩn cấp, hỗ trợ y tế, hồi hương tự nguyện, sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội, nâng cao nhận thức, chia sẻ thông tin. 

Rõ ràng, muốn giải quyết tận gốc tình trạng di cư, cần sự chung tay của cộng đồng quốc tế nhằm chấm dứt xung đột, bạo lực, trao cơ hội sinh kế lâu dài cho người dân và khôi phục an ninh, ổn định ở Somalia.

Theo: nhandan.vn